Dlaczego (i jak) warto uczyć się słówek w języku obcym?

Dlaczego warto uczyć się słówek?

Słownictwo jest jednym z najważniejszych aspektów nie tylko nauki języka, ale i samego języka. Bez niego, nawet znając reguły gramatyczne, nie moglibyśmy komunikować się z innymi osobami. Nie ma więc wątpliwości, czy warto uczyć się słówek.

Dzięki znajomości słownictwa angielskiego, niemieckiego, włoskiego czy rosyjskiego :

• pomożesz zagubionemu obcokrajowcowi, który zapyta Cię o drogę,
• zapunktujesz u szefa w czasie spotkania z obcojęzycznym klientem,
• zrozumiesz ciekawy artykuł w języku obcym,
• zabłyśniesz przed kolegami lub rodziną,
• podczas wyjazdu zagranicę poczujesz się “jak u siebie”.

Słówek warto uczyć się także, gdy znamy już język obcy, ale chcielibyśmy podnieść swoje kompetencje w jego konkretnych obszarach, takich jak przykładowo:

• słownictwo branżowe, np. angielski w biznesie,
• słownictwo specyficzne, np. pod kątem przygotowania się do egzaminów takich jak FCE, CAE czy TOEFL.

W tej sytuacji nabycie nowego słownictwa może pomóc nam podnieść swoje kwalifikacje zawodowe, zdobyć nową pracę lub zawalczyć o podwyżkę. Dlatego warto uczyć się słówek.

Nauka słówek jako proces

Morgan i Rinvolucri w publikacji “Vocabulary” (2004) wspominają o tym, że nabywanie słownictwa to “relational process”, czyli “tworzenie więzi z słówkami w języku obcym”, a tak naprawdę nawet różne procesy:

• branching, rozumiany jako tworzenie powiązań nowego słowa z innymi za pomocą tworzenia skojarzeń,
• proces indywidualny, w którym skojarzenia są nasze i niepowtarzalne, zależne wyłącznie od naszych doświadczeń,
• proces społeczny, polegający na rozszerzaniu rozumienia sensu słowa w trakcie kontaktu z innymi ludźmi, poprzez odkrycie tego, jak oni je rozumieją,
• proces nauki przez doświadczenie, z aktywnym uczniem, polegający na nabyciu nie tylko nowej wiedzy, ale i umiejętności rozumienia słowa.

Z jednej strony, nauka słówek może wydawać się łatwiejsza od uczenia się gramatyki. Proces ten nie wymaga bowiem od nas wykonywania aż tak skomplikowanych operacji umysłowych, jak te potrzebne do zrozumienia zawiłych reguł gramatycznych (nie mówiąc o wdrożeniu ich w praktykę!). Z drugiej strony, jeśli chcemy opanować słówka angielskie, niemieckie czy inne, musimy po prostu poświęcić na ich naukę czas.

W publikacji I.S.P. Nation “Learning Vocabulary in Another Language” (2013) znajdziemy informację mówiącą o tym, że znając 1000 najpopularniejszych angielskich słówek , będziemy w stanie zrozumieć 81% treści dowolnego materiału stworzonego w języku angielskim. 2000 słów pozwoli nam na przyswojenie 89%, a w przypadku 3000 będzie to 94% treści. Z kolejnymi tysiącami procenty rosną już nieznacznie. Wydaje się więc, że optimum to znajomość 3000 słówek angielskich.

Na przyswojenie takiej liczby nowych zwrotów potrzeba niewątpliwie czasu. Co ciekawe, niektórych słów uczymy się szybciej niż innych. Od czego zależy to, czy słówko zapamiętamy błyskawicznie, czy przyjdzie nam zajmować się nim nieco dłużej? Wpływ na to niewątpliwie mają:

• brzmienie wyrazu,
• wewnętrzne odczucia płynące z narządu mowy podczas wymawiania,
• szybkość jego wymawiania,
• kontekst, w jakim możemy zapamiętać wyraz,
• wygląd jego zapisu,
• skojarzenia,
• sytuacja, w jakiej po raz pierwszy zetknęliśmy się z nowym słówkiem.

Nauka słownictwa zależy nie tylko od samych słów. Niektórym przychodzi łatwiej niż innym. Na pewno zależy to po części od predyspozycji językowych, a po części od motywacji, jaka przyświeca naszej nauce języka. Z pewnością jednak można powiedzieć, że o skuteczności w przyswajaniu słówek niemieckich, angielskich i innych w dużej mierze decydują stosowane przez nas metody.

A zatem, jak uczyć się słówek?

Na to pytanie trudno udzielić jednoznacznej odpowiedzi. Każdy z nas jest inny i wybierze inne sposoby. Warto natomiast wspomnieć o zasadach, które sprawdzą się niezależnie od wybranej metody nauki słownictwa.

1. Ucząc się słówek, jeśli to możliwe, przyswajaj jednocześnie ich wymowę – zdecydowanie ułatwi Ci to późniejsze stosowanie języka w praktyce. Unikniesz w ten sposób stresu, który mógłby pojawić się przy braku pewności siebie związanej z używaniem danego słowa podczas rozmowy.
2. Niemieckich słówek lub słówek francuskich ucz się od razu z rodzajnikiem (dotyczy rzeczowników). Rada ta dotyczy zresztą także innych języków, w których funkcjonują przedimki. Dużo łatwiej przyjdzie Ci później poprawne korzystanie z nich.
3. Ucz się słówek w kontekście, całego zdania, a nie wyizolowanego tworu oraz sytuacji, w której później wykorzystasz dany wyraz. Dzięki temu Twój mózg zapamięta go zdecydowanie prościej.

Metody nauki słownictwa

Jest ich naprawdę wiele – od prostych, znanych każdemu z nas, po niestandardowe, autorskie i niszowe techniki. Dokonaliśmy krótkiego ich przeglądu, mając nadzieję, że znajdziesz tu coś dla siebie.

Nauka “na pamięć”, czyli popularne wkuwanie

To niestety wciąż najbardziej rozpowszechniona metoda nauki słówek . Wynika to prawdopodobnie z tego, że jest to jedyny znany większości ludzi sposób przyswojenia słownictwa. Nie będziemy szerzej opisywać tej techniki, z pewnością jednak wymaga ona sporo czasu i daje wątpliwe efekty w perspektywie długofalowej.

Fiszki

Jest to dość popularna metoda, stojąca na skraju metod klasycznych i niestandardowych. Sposób ten funkcjonuje od lat 70., gdy stworzył go niemiecki publicysta, Sebastian Leitner. Nauka w tym systemie wykorzystuje dwustronne kartki, na których zapisane jest dane słowo – po jednej stronie w języku obcym, po drugiej w języku ojczystym. Uczymy się, przeglądając treści zapisane na obu stronach. Czy warto uczyć się słówek z fiszek? To każdy z nas musi ocenić we własnym zakresie.

Samoprzylepne karteczki

Jest to pewna forma fiszek, stosowana często zwłaszcza na samym początku nauki języka. Metoda polega na zapisaniu słowa w języku obcym na samoprzylepnej karteczce, a następnie przyklejeniu jej do przedmiotu, do którego się ono odnosi. W ten sposób możemy okleić przedmioty z naszego najbliższego otoczenia. Fakt, że wciąż będziemy trafiać na nowe słówka, pomoże się z nimi oswoić.

Programy do nauki słówek

Istnieje wiele aplikacji do nauki słówek . Jedną z nich jest SuperMemo, system bazujący na metodzie inteligentnych powtórek, autorskim algorytmie, dzięki któremu zapamiętujesz na zawsze. Korzystanie z tego systemu sprawdza się szczególnie w przypadku opanowywania słownictwa, gdzie tak ważna jest regularność.

Do nauki słówek przeznaczone są kursy z serii Extreme lub PowerWords!. Pomogą one przyswoić słownictwo angielskie, niemieckie, hiszpańskie i francuskie na dowolnym poziomie zaawansowania (A1-C2). Znajdziesz tu także sporo kursów egzaminacyjnych, przygotowujących m.in. do zdobycia certyfikatu FCE, CAE, TOEFL, KET czy PET, a także kursy biznesowe z serii Business English do nauki języka angielskiego w takich obszarach jak zarządzanie, marketing czy negocjacje i prezentacje. Aplikacja daje też możliwość tworzenia własnych kursów, szybkiego dodawania MemoKart i korzystania z gotowych baz słownictwa przygotowanych przez innych użytkowników.

Aplikacja do nauki słówek SuperMemo umożliwia naukę słownictwa na wielu urządzeniach i w wielu sytuacjach, niezależnie od posiadania dostępu do internetu. Możesz uczyć się gdzie chcesz i kiedy chcesz. W kontekście nauki słówek dostępność jest niewątpliwie dużym plusem – dzięki niej możemy przeznaczyć na poszerzanie słownictwa każdą chwilę i uczyć się, nawet gdy stoimy w kolejce lub jedziemy autobusem. To na pewno zaprocentuje w postaci efektów.

Lektura

Jesteś wzrokowcem? Świetnie! Wielu nowych słówek nauczysz się z pewnością, czytając. Możesz sięgnąć po książki i podkreślać nieznane Ci zwroty lub od razu zapisać je w aplikacji SuperMemo w postaci MemoKart. Jeśli dysponujesz mniejszą ilością czasu, postaw na artykuły z gazet lub internetu. Tematyka jest w zasadzie dowolna – wybierz tę, która Cię interesuje, wtedy łatwiej zapamiętasz, a dodatkowo nauka słownictwa sprawi Ci przyjemność.

Nauka z filmów i seriali

Połączenie przyjemnego z pożytecznym. Oglądasz serial, a jednocześnie uczysz się nowych słówek angielskich. Z przyjemnością i niezwykle skutecznie. Brzmi jak bajka? Więcej na ten temat przeczytasz w naszym artykule Nauka języka z Netflixem i… SuperMemo.

Nauka z piosenek

Obcojęzyczne piosenki są świetnym sposobem na poszerzenie zakresu słownictwa. Wystarczy, że wybierzesz utwór i skorzystasz z jednej z wielu dostępnych stron internetowych z tekstami piosenek. Niektóre mają przygotowane już tłumaczenia. Gatunek muzyki nie ma tu znaczenia, najlepiej zacznij od swoich ulubionych wykonawców. Lubisz śpiewać? Świetnie, poćwiczysz także wymowę!

Mapy myśli

Ten sposób możesz wykorzystać do nauki słówek powiązanych ze sobą w jakiś sposób np. tematycznie. Potrzebujesz kartki, długopisu lub kolorowych pisaków albo wirtualnego oprogramowania służącego do tworzenia map myśli. Metoda ta polega na zapisywaniu słów i wizualnym odzwierciedleniu związków między nimi w postaci linii czy strzałek. Może być przydatna szczególnie do powtarzania materiału.

Notatki

Piszesz dziennik? Robisz listy zakupów? Zrób to w innym języku! Powtarzasz w ten sposób znane Ci już słówka, a jeśli trafi się zwrot, którego jeszcze nie znasz, sięgnij po słownik. Słówka możesz też dodać do aplikacji SuperMemo, by później regularnie je utrwalać.

Podsumowanie

Czy warto uczyć się słówek ? Bez wątpienia! Tylko opanowanie słownictwa umożliwia to, co jest właściwym sensem nauki języka – komunikację w nim. A jeśli skorzystamy z metod mogących pochwalić się największą skutecznością, nowe słówka angielskie, niemieckie czy hiszpańskie opanujemy nie tylko błyskawicznie, ale i na zawsze.