Czym jest pałac pamięci i jak z niego korzystać podczas nauki z SuperMemo?

Pałac, fot. Dorian Mongel



Interesują Cię kreatywne sposoby na naukę języków obcych? W takim razie spodoba Ci się jedna z mnemotechnik, czyli pałac pamięci (ang. mind palace). Dowiedz się, jak z niego korzystać i łączyć jego możliwości z naszymi kursami.

Wprowadzenie

Podczas nauki języków zastanawiamy się czasem co zrobić, żeby zapamiętywanie było jeszcze łatwiejsze, zwłaszcza jeśli dopiero stawiamy pierwsze kroki w danym języku. Metoda SuperMemo opiera się na powtórkach zaplanowanych przez specjalny algorytm, który sugeruje moment i materiał, który należy powtórzyć, na podstawie m.in. Twoich dotychczasowych postępów w kursie. Zapamiętywanie można sobie dodatkowo ułatwić, choćby poprzez włączenie różnych zmysłów w proces nauki. Dziś przybliżymy Wam jedną z metod ułatwiających zapamiętywanie i podpowiemy, jak z niej korzystać razem z aplikacją SuperMemo.

Czym jest mnemotechnika?

Nazwa “mnemotechnika” pochodzi z języka greckiego, w którym mneme oznacza “pamięć”. Zatem już sama nazwa sugeruje nam, że będziemy mieli do czynienia ze sposobami zapamiętywania informacji oraz przypominania ich sobie w razie potrzeby.

Dzięki różnorodnym mnemotechnikom zapamiętywanie powinno być łatwiejsze i szybsze, niż przy użyciu innych metod. Najczęściej techniki te opierają się na rymach, skojarzeniach i żartobliwych elementach. Wszystko po to, by informacje jak najdłużej pozostały w pamięci.

Co ciekawe, korzenie mnemotechnik sięgają aż VI wieku p.n.e. Kwestiom pamięci i zapamiętywania poświęcali uwagę znamienici starożytni twórcy i filozofowie, m.in. Symonides, Cyceron czy Arystoteles.

Pałac pamięci – podstawy mnemotechniki

Czym jest więc pałac pamięci, po angielsku nazywany method of loci lub mind palace method? To rozbudowana mnemotechnika, która korzysta z możliwości naszej pamięci przestrzennej. Oznacza to, że kluczowa dla tej metody jest wizualizacja konkretnej przestrzeni z jak największą liczbą szczegółów i mniejszych lokalizacji. Może to być np. dom rodzinny, ulica ze sklepami, pałac królewski i inne. 

Po wyobrażeniu sobie danej przestrzeni, możemy podzielić informacje z jakiegoś większego tematu na mniejsze części. Później należy przypisać je w naszej pamięci do konkretnego miejsca, np. stolika nocnego obok łóżka w sypialni czy stołu znajdującego się w jadalni. Następnie w momencie, gdy będziemy musieli sobie przypomnieć konkretną informację, wyobrazimy sobie nasz pałac pamięci i odszukamy miejsce, w którym ją “zapisaliśmy”. Możemy nawet wyobrazić sobie dokładną ścieżkę, którą trzeba odbyć, by dotrzeć do wybranego przez nas punktu z umieszczoną tam informacją.

Aby wzmocnić naszą zdolność zapamiętywania, możemy skorzystać z dodatkowych właściwości naszej pamięci, ponad samo zapamiętywanie przestrzenne, np. połączyć informację z dźwiękiem, kolorem czy zapachem.

Pałac pamięci pozwala nie tylko na dobre zapamiętanie informacji, lecz także kolejności, w jakiej te informacje mamy przywołać. Jest to szczególnie pomocne jeśli np. przygotowujemy przemówienie, które chcemy wygłosić z pamięci. Dzięki wyznaczeniu określonych ścieżek od informacji do informacji w naszym pałacu, będzie nam dużo łatwiej przywołać kolejność argumentów, o które mamy zamiar przedstawić w przemowie.

Początkowo najłatwiej będzie skorzystać z wyobrażenia miejsca, które znamy bardzo dobrze, odwiedzamy je codziennie i znamy wszystkie jego zakamarki. Jednak z czasem, gdy nabierzemy wprawy w tej metodzie i będziemy potrzebowali dodatkowych miejsc, np. na inne segmenty wiedzy, można spróbować wyobrazić sobie miejsca fikcyjne.

Metoda pałacu pamięci w kulturze

Pałac pamięci, dzięki swojej ciekawej i rozbudowanej formie, pojawia się często w rozmaitych tekstach kultury. Oto kilka przykładów:

  • Serial Sherlock (2010) – w tej produkcji główny bohater, Sherlock Holmes, wielokrotnie używa metody pałacu pamięci, dzięki któremu przywołuje wspomnienia i fakty niezbędne do rozwiązania detektywistycznych zagadek. Jego umysł działa na co dzień zdecydowanie szybciej niż reszty społeczeństwa, a wejście do pałacu pozwala mu choć na chwilę zwolnić obroty i połączyć fakty ukryte w różnych miejscach pamięci.
  • Serial Mentalista (2008) – w tym serialu oprócz pałacu pamięci pojawia się wiele innych mnemotechnik, stosowanych przez protagonistę – Patricka Jane’a, który współpracuje z policją przy sprawach kryminalnych.
  • Książki Hannibal (1999) i Hannibal. Po drugiej stronie maski (2006) – w powieściach autorstwa Thomasa Harrisa pierwsze skrzypce odgrywa jeden z najbardziej rozpoznawalnych seryjnych morderców – Hannibal Lecter. W obydwu dziełach pisarz dostarczył nam dokładny opis pałacu pamięci, z jakiego korzysta Lecter. Jego przestrzeń jest wzorowana na regułach dostarczonych przez starożytnych – Symonidesa i Cycerona. Sam pałac Hannibala ma formę zbliżoną do muzeum z długimi korytarzami i marmurowymi podłogami.
  • Gra wideo Twin Mirror (2020) – Sam Higgs, główny bohater, którym sterujemy w grze, używa pałacu pamięci, by wracać do wspomnień nawet sprzed wielu lat. Dzięki temu zbiera wskazówki, które mogą pomóc mu rozwiązać zagadkę śmierci jego przyjaciela.

Pałac pamięci a nauka języków z SuperMemo

Technika pałacu pamięci może być dobrym wsparciem przy nauce języków obcych, zwłaszcza na początkowych etapach nauki nowego języka, gdy nie mamy jeszcze zbudowanej sieci skojarzeń z jego słowami. Dzięki tej metodzie możemy grupować słówka na mniejsze zbiory tematyczne i w łatwy sposób budować asocjacje, które pozwolą zapamiętać nowe informacje na dłużej.

Jak połączyć korzystanie z pałacu pamięci z kursami SuperMemo? 

Sposobów może być wiele – tak jak wiele jest opcji w tworzeniu pałacu pamięci. Jeśli jednak zaczynasz naukę nowego języka obcego od podstaw, możesz skorzystać z rad przedstawionych przez Tima Donera w TedTalku: https://www.youtube.com/watch?v=xNmf-G81Irs&ab_channel=TEDxTalks. Omawia on na przykładach, w jaki sposób wykorzystał pałac pamięci oraz inne mnemotechniki do nauki języków. Dzięki tym metodom mężczyzna nauczył się mówić w ponad dwudziestu językach!

Dobrym, dodatkowym rozwiązaniem może też być umieszczenie w swoim pałacu trudniejszych słówek poznanych danego dnia. W ten sposób w trakcie powtórek można łatwiej przywołać je z pamięci, poprzez skojarzenia z konkretnymi miejscami w naszej wyobrażonej przestrzeni.

Wielu osobom trudność w nauce sprawiają idiomy – przede wszystkim dlatego, że nie można ich tłumaczyć dosłownie. W naszym pałacu pamięci możemy więc umieścić całe scenki reprezentujące idiomy, dzięki czemu łatwiej je zapamiętamy. Pamiętaj! Im dziwniejsze i humorystyczne będą Twoje skojarzenia, tym bardziej prawdopodobne, że zapamiętasz informacje na dłużej.